سفرنامه چین؛ پکن، پایتخت شمالی امپراطور های چین

کاوش های باستان شناسی بقایای سکونت انسان در ۵۰۰ هزار سال پیش رو در اطراف پکن بدست آوردند، ولی از حدود ۲۰۰۰ سال پیش این منطقه مورد توجه امپراطورهای چین قرار گرفت و چندین بار به عنوان پایتخت چین انتخاب شد. پکن نه به دریا راه داره و نه در کنار رودخانه بزرگی واقع شده و با تابستان های گرم و زمستان های سرد و یخزده به نظر من خوش شانس بوده که اینقدر مورد توجه قرار گرفته. پکن با جمعیت ۱۲ میلیون نفری و ترافیک وحشتناکش جزو آلوده ترین شهرهای چین شمرده میشه و در عین حال با آثار تاریخی فوق العاده که خیلی هاش توی لیست میراث جهانی یونسکو هم ثبت شده سالانه میلیون ها گردشگر رو به خودش جذب میکنه.

روز اول

وقتی پروازم توی پکن نشست اولین کاری که انجام دادم با مترو به سمت یکی از چهار ایستگاه قطار پکن رفتم. به درخواست من دوتا از بلیط های قطاری که احتمال میدادم ظرفیتش زود تکمیل بشه توسط دوست های چینیم خریداری شده بود و من باید با دادن کد خرید از ایستگاه راه آهن بلیطم رو میگرفتم. برای توضیحات راجع به قطارهای چین به سفرنوشت راهنمای چین مراجعه کنید.

بعد از خرید بلیط دوباره سوار مترو شدم و رفتم به محلی که قرار بود میزبانم از سایت کوچ سرفینگ رو ملاقات کنم. استفاده از متروی پکن راحته چون همه علائم به انگلیسی هم نوشته شده. توی زمان شلوغی صبح و عصر در قسمت بازرسی وسایل کمی معطلی داره ولی داخل مترو بدلیل رعایت نوبت توسط مردم به راحتی میشه از مترو استفاده کرد. هر ایستگاهی چندین خروجی داره. در ایستگاه مقصد روی موبایلم اسم ساختمان مورد نظر رو روی موبایلم و به زبان چینی به یکی از راهنماهای مترو نشون دادم و با زبان اشاره پرسیدم کدوم خروجی؟ در کمال تعجب یک کاغذ از توی جیبش درآورد و به حرف A که یک گوشش نوشته شده بود اشاره کرد! یعنی حتی از تلفظ حرف A هم عاجز بود!

ساعت ۶ عصر با میزبانم سرنا ملاقات کردم. اولین درخواستم این بود به یک مغازه مربوط به سیم کارتم بریم و بپرسه که چرا من روی موبایلم اینترنت پرسرعت ندارم. معلوم شد گوشی همراه من با این سیم کارت مشکل داره و برای رفع مشکل باید برم ارومچی و جای دیگری از چین به این مشکل رسیدگی نمی کنند!

سرنا خودش اهل چین بود، دوست پسرش آمریکایی بود و دو تا هم خونه ای اهل انگلستان هم داشتند. آپارتمانشون توی یک مجتمع بزرگ و تمیز نزدیک مرکز شهر بود که بهش میگفتند کامیونیتی. از این کامیونیتی ها که شبیه یک شهرکوچیکه و گیت ورودی مخصوص خودش رو داره توی چین زیاد دیدم. سرنا و دوست پسرش برای شام دعوتم کردند به یک رستوران، اتفاقی که من رو یاد مهمان نوازی ایرانی ها انداخت. برای خواب یک کاناپه توی پذیرایی رو به من پیشنهاد کردند که من با توجه به پتوی خوبی که بهم داده بودند و تمیز بودن خونه تصمیم گرفتم کف سالن بخوابم.

روز دوم، دیوار چین

مائو تسه‌تونگ بنیانگذار جمهوری خلق چین میگه “كسی كه از دیوار چین بالا نرفته باشه یك مرد واقعی نیست”. منم تصمیم گرفتم برای اینکه یک مرد واقعی باشم اولین جایی که توی پکن میبینم دیوار چین باشه.

دیوار چین با طول بیش از ده هزار كیلومتر طی حدود ١٨٠٠ سال و با تلاش میلیون ها كارگر ساخته شده. دیوار چین یك خط مستقیم نیست و خیلی جاها چند شاخه و چند لایه شده. كابرد اصلی دیوار برای جلوگیری از حمله اقوام بیابانگرد شمال چین بوده، ولی اونقدرها نتونست جلوشون رو بگیره و مغول ها تونستند از دیوار رد بشند. ٤٥٠ سال پیش گسترش و نگهداری دیوار متوقف شد و دیوار چین بی استفاده شد. در مورد دیوار چین داستانهای زیاد گفته شده كه اكثرش واقعی نیست. دیوار چین جزو عجایب هفتگانه نیست و از فضا هم با چشم غیر مسلح دیده نمیشه.

دیدن همه دیوار چین كه الان ٨ استان چین رو شامل میشه تقریبا غیرممكنه و راحت ترین مكان برای دیدنش شمال پكن هست. اطراف پکن و در فاصله ۱ ساعتی چندین مکان برای دیدن دیوار چین هست. انتخاب من منطقه بادلینگ (Badaling)  بود که پربازدیدترین قسمت دیوار هست و از مناطق مختلف پکن اتوبوس هایی با قیمت بلیط حدود ۱۰ یوان مرتب در حال رفت و آمد به اونجا هستند. دیوار چین در منطقه بادلینگ خیلی خوب مرمت شده. البته اگه آخر هفته یا تعطیلات چین توی پکن هستید بادلینگ انتخاب خوبی برای بازدید نیست چون توی روزهای هفته هم به اندازه کافی شلوغه چه برسه به آخر هفته! بلیط ورودی ۴۵ یوان هست که در صورت داشتن کارت دانشجویی میشه ۲۵ یوان. هیچ نیازی به پرداخت هزینه ۹۰ یوانی برای استفاده از وسیله ای که شما رو تا دروازه سوم بالا میبره نیست و همه لذتش به اینه که خودتون تا دروازه هفتم پیاده روی کنید. سرتاسر دیوار هم بلندگوهایی نصب شده که مدام مطالبی رو به زبان چینی، بصورت حماسی و احتمالا در مورد تاریخ و عظمت دیوار چین پخش میکنه. اگه انتخابتون بادلینگ هست حداقل نصف روز براش در نظر بگیرید، ولی در صورتیکه قسمت های دیگه دیوار چین رو انتخاب می کنید کل روز رو براش وقت بگذارید چون رفت و آمد به راحتی بادلینگ نیست. آرامگاه امپراطورهای سلسله مینگ که در لیست یونسکو هم ثبت شده خیلی از بادلینگ دور نیست ولی باز هم سیستم حمل و نقل عمومی مناسبی نداره و ضمنا اکثر مواقع سال نمیشه به مقبره ها وارد شد و فقط فضای بیرونش برای بازدید آزاد هست (توصیه نمیشه).

برای عصر از بین پارک های زیادی که پکن داره با کمک سرنا (میزبانم راهنماییش از طریق وی چت فوق العاده بود و هر سوالی رو در کمتر از ۲ دقیقه جواب میداد) معبد بهشت و پارک اطرافش رو برای دیدن انتخاب کردم. البته من ساعت ۵ عصر رسیدم یعنی زمانی که دیگه اجازه وارد شدن به معبد داده نمیشد. ورودی پارک ۱۵ یوان بود و با کارت دانشجویی ۷ یوان شد. پارک زیبایی بود و از اون زیباتر مردم عادی که همه جای پارک در حال بازی کردن، رقص و نواختن موسیقی بودند.

بعد از پارک رفتم به منطقه هوتونگ (Hutong) جایی که انگار وارد تونل زمان شدم و به چین کمونیست مائو و حتی قبل تر سفر کردم! البته قدمت هوتونگ پکن صدها سال هست ولی از زمان مائو تا امروز تغییر چندانی نکرده. توی هوتونگ (خوتونگ) صدها کوچه باریک و پر پیچ و خم وجود داره و اکثر خونه ها در حد یک اتاق ساده هستند که اجاق گاز بخشی از اون اتاق هست. اکثر خونه ها سرویس بهداشتی ندارند و هر کوچه ای توالت عمومی داره. زمان مائو که سیاست فرزند بیشتر زندگی بهتر رو پیش گرفت تو هر کدوم از این اتاق ها شاید بیش از ۱۰ نفر زندگی می کردند اما حالا با سیاست تک فرزندی حداقل ساکنان خونه ها کمتر شده. عرض بعضی از کوچه ها اونقدر کم بود که دو نفر از کنار هم نمیتونستند به راحتی رد بشند.

نزدیک غروب اونجا رسیدم و خلوت بودن بعضی کوچه ها ترسناک بود اما بیرون از محله ایستگاه های پلیس زیادی بود که با دیدنشون قدری خیالم راحت میشد. هوتونگ رو نمیشه خوب توصیفش کرد، باید توی کوچه هاش گم شد و حسش کرد. اگر از تورهای درشکه و سه چرخه هایی که فقط قسمت های بازسازی و مدرن شده هوتونگ رو به شما نشون میدند استفاده کنید البته که دریاچه زیبا، فضای سبز و کوچه های سنگفرش شده میبینید ولی مطمئنا هوتونگ رو نخواهید دید!

نزدیک هوتونگ یک خیابان مخصوص پیاده روی (واکینگ استریت) به اسم نانلوگوشیانگ (Nanluoguxiang) با یک عالمه رستوران، کافه، قنادی و صنایع دستی و پر از توریست هست که توی شب دوست داشتنی تر هم میشه. ایستگاه مترو نانلوگوشیانگ (Nanluoguxiang) راحتترین راه دسترسی به این واکینگ استریت و محله هوتونگ هست.

روز سوم، شهر ممنوعه

برای رسیدن به شهر ممنوعه مثل اکثر جاهای پکن بهترین وسیله مترو هست. بلیط مترو چه از دستگاه خریداری بشه چه از متصدی فروش و چه از طریق کارت حمل و نقل قیمتش یکسانه. فقط با استفاده از کارت حمل و نقل نیاز نیست هربار برای خرید بلیط وقت صرف بشه. قیمت بلیط مترو پکن براساس تعداد ایستگاه بین مبدا و مقصد محاسبه میشه و از ۴ یوان شروع میشه. برای اتوبوس قضیه کمی فرق داره. بلیط اکثر اتوبوس های پکن با کارت حمل و نقل ۱ یوان و بصورت نقدی ۴ یوان هست. سرنا کارت حمل و نقلش رو توی مدتی که پکن بودم با اصرار داده بود بهم و همین استفاده از حمل و نقل عمومی رو راحت تر کرده بود.

شهر ممنوعه (Forbidden city) یا قصر ممنوعه محل سکونت و فرمانروایی امپراطورهای چین بوده و برای صدها سال کسی بجز خانواده امپراطور و خدمه حق ورود اونجا رو نداشته. شهر ممنوعه به قدری مرموز بوده که مردم عادی داستان های بسیاری برای این شهر که در قلب شهر پکن واقع شده ساختند. ۹۸۰ ساختمان و ۸۸۸۶ اتاق در داخل دیوارهای محافظ شهر ممنوعه وجود داره که با عدد ۹۹۹۹ رایج بین مردم عادی زمان امپراطور قدری متفاوته.

بلیط ورودی شهر ممنوعه ۶۰ یوان هست و من با کارت دانشجویی ۲۰ یوان خریداری کردم. تقریبا همه قسمت های شهر ممنوعه برای بازدید عموم آزاده و من با ۵ ساعت پیاده روی مداوم تونستم بخشی از اونجا رو ببینم. جایی که زمانی خلوت امپراطور بوده بشدت توسط توریست ها مورد هجوم واقع شده بود. تلاش توریست های چینی برای رسیدن جلوی تالارهای اصلی و دیدن داخلش من رو یاد تلاش هموطنام برای رسیدن به ضریح انداخت. با اینکه تعداد توریست ها بسیار زیاد بود ولی از اونطرف شهر ممنوعه هم خیلی بزرگه و میشه جاهاییش رو بدون توریست پیدا و سفری به گذشته کرد.

از دروازه ورودی شهر ممنوعه که خارج شدم با گذر از خیابان بلیط ۲ یوانی پارک جینگشان (Jingshan) رو خریدم. پارک جینگشان یک تپه ۴۵ متری و یک معبد بودایی نقلی بالاش داره.

از اون بالا منظره بسیار زیبایی از شهر پکن و شهر ممنوعه دیده میشد.

خیابان معروف وانگ فوجینگ (Wangfujing) خیلی از شهر ممنوعه دور نیست و حدود ۱۵ دقیقه با پای پیاده فاصله داره. همه برندهای معروف توی واکینگ استریت وانگ فوجینگ شعبه دارند و برای خرید برند میتونه مکان مناسبی باشه. توی یکی کوچه های فرعی که به این خیابان میرسه میشه انواع و اقسام غذاهای عجیب و غریب از مار و عقرب گرفته تا هزارپا و اسب دریایی پیدا کرد. البته برخلاف تصور ما ایرانی ها این غذاها فقط جنبه توریستی و فان داره و غذای اصلی که هیچ، غذای فرعی مردم چین هم نیست.

آخرین جایی که توی پکن دیدم میدان معروف تیان آن من در جنوب شهر ممنوعه بود. گفته میشه این میدان بزرگترین میدان دنیاست. اتفاقات تاریخی بزرگی توی میدان تیان آن من افتاده و دولت چین برای اینکه دیگه از این اتفاقات نیفته کنترل بسیار شدیدی روی این میدان داره. زمانی که من اونجا بودم تنها یک ضلع میدان برای عموم آزاد بود و امکان وارد شدن به میدان وجود نداشت. سرتاسر میدان هم پر بود از پلیس های که مثل مجسمه ایستاده بودند و پلیس هایی رژه رونده.

سرعت پایین اینترنت سیم کارتم بسیار آزاردهنده بود و تصمیم گرفتم یک سیم کارت از یک کمپانی دیگه بخرم. مبلغ ۳۲۰ یوان برای ۶ گیگابایت اینترنت خیلی گرون بود ولی چاره دیگه ای نداشتم!

به لطف اینترنت پرسرعتی که داشتم تونستم برای شام توی یک رستوران مرغ و برنج سفارش بدم. اگرچه ظاهر چندان خوبی نداشت ولی خوشمزه بود. وقتی رسیدم خونه وسایلم رو جمع کردم، هدیه ای که برای سرنا آورده بودم رو بهش دادم و با هم خونه ای هاش گپ های آخر رو زدیم. سرنا یک تاکسی تا ایستگاه راه آهن برام گرفت. مسیر حدودا ۱۰ دقیقه ای ۱۷ یوان شد که به نظرم قیمت خوبی بود.

قطار پکن به داتونگ اولین تجربه قطار من در چین و بسیار خوب بود. تخت من از نوع سافت اسلیپر بود. ملافه ها بسیار تمیز  و هم کوپه ای ها همه آروم بودند. یک خواب راحت و شیرین تا صبح داشتم.

تاریخ سفر: بهار ۱۳۹۵

مطلب بعدی

سفرنامه چین؛ شهر داتونگ، صومعه آویزان و کوهستان مقدس هنگشان

مطلب قبلی

سفرنامه چین؛ ارومچی شهر اویغورها و مرکز استان شین جیانگ چین